Cây hoa Ngọc Lan có vẻ đẹp mê người và hương thơm quyến rũ đặc trưng. Bên cạnh đó, loài hoa này cũng có những công dụng bổ ích và ý nghĩa hay ho trong phong thủy. Hãy cùng Hoa Xinh 24h tìm hiểu kỹ hơn về cây hoa Ngọc Lan trong bài viết dưới đây nhé.
Nguồn gốc và đặc điểm của cây hoa Ngọc Lan
Cây hoa Ngọc Lan, hay còn được biết đến với các tên gọi như Sứ Ngọc Lan, Ngọc Lan ta, thuộc về loài Michelia Alba thuộc họ Magnoliaceae và có nguồn gốc từ Ấn Độ. Ở Việt Nam, có khoảng 20 loài cây thuộc chi Ngọc Lan. Trong số đó, có khoảng 5 loài được trồng phổ biến trên khắp cả nước.
Về đặc điểm hình thái, cây hoa Ngọc Lan là loài cây thân gỗ, cao khoảng từ 10-15m, nhưng trong điều kiện môi trường thuận lợi, cây có thể cao đến 20m. Thân cây có màu xám, và những nhánh non thường mọc lên với lớp lông ngắn.
Lá cây có kích thước lớn, hình bầu dục thon dài, mặt trên lá nhẵn, trong khi mặt dưới thường có một lớp lông tơ mịn. Lá non có màu xanh nõn chuối, và khi già chúng chuyển sang màu xanh đậm.
Quả của cây hình ống, có màu nâu, và khi chín, chúng thường tách ra thành đôi, với hạt bên trong màu đỏ. Thời gian chín của quả thường vào tháng 6-7, tuy nhiên, cây ít khi mang quả.
Cây hoa Ngọc Lan thích môi trường ẩm và phát triển tốt trong điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa của Việt Nam. Cây ưa ánh sáng nhưng cũng có thể chịu bóng một phần, và có tốc độ sinh trưởng trung bình.
Loài cây này thích hợp với đất giàu mùn và có khả năng thoát nước tốt, với độ pH khoảng ~ 7. Cây thường phát triển tốt ở những nơi có lượng mưa từ 1000-2000mm/năm. Thông thường, người ta thường trồng cây hoa Ngọc Lan vào đầu mùa mưa để cây có thể phát triển nhanh chóng mà không bị trở ngại.
Hoa Ngọc Lan có thể có màu trắng muốt hay màu vàng tươi tắn, với hương thơm thanh khiết. Nụ hoa thường thuôn dài và nhọn ở đầu cánh, giống như hình viên đạn, với 9-12 cánh hoa ôm sát nhau. Khi nở, những cánh hoa này mở ra như đón nhận những tia nắng ấm áp.
Thời gian bắt đầu nở hoa thường vào tháng 3, và mùa hoa có thể kéo dài đến tháng 8. Ở các vùng có nhiệt độ cao hơn, hoa có thể nở sớm hơn, bắt đầu từ tháng 12 đến tháng 1 năm sau. Ngoài ra, cây còn có nhiều ứng dụng trong việc chữa bệnh và có thể được sử dụng để chiết xuất dầu thơm hoặc chế tạo nước hoa.
Các giống cây hoa Ngọc Lan tại Việt Nam
Hiện nay tại Việt Nam, có khoảng 20 loài cây Ngọc Lan khác nhau, trong đó có 5 loài thường được trồng tại các trường học, công viên và các điểm công cộng khác. Trong số đó, cây hoa Ngọc Lan trắng là phổ biến nhất.
Ngoài ra, còn có các loài cây khác, phân biệt bởi màu sắc của hoa và đặc điểm địa lý, ví dụ như cây hoa Ngọc Lan tím, vàng, và nhiều loại khác. Những loài này thích hợp được trồng trong các khu vực bóng mát, với mùi thơm lan tỏa tạo nên cảnh quan và không gian xanh mát và trong lành.
Ý nghĩa của cây hoa Ngọc Lan
Hoa Ngọc Lan được coi là biểu tượng của nhiều giá trị đẹp đẽ. Từ thời xa xưa, nó đã là biểu tượng của lòng nhân từ, hiếu thảo và lòng tốt. Cây này dễ sống và thích nghi với nhiều loại đất và khí hậu khác nhau, vì vậy nó còn đại diện cho sức sống mạnh mẽ và sự bền bỉ.
Mặc dù hoa Ngọc Lan nhỏ nhưng lại mang hương thơm dịu dàng và quyến rũ, tạo nên vẻ đẹp hiền hòa và gợi nhớ trong lòng người. Những cánh hoa nhỏ trắng muốt giống như cô gái nhỏ e ấp, dịu dàng và tinh khôi.
Cây hoa Ngọc Lan trong phong thủy
Trong phong thủy, cây Ngọc Lan mang lại sự tươi mới và nhẹ nhàng. Nó có khả năng loại bỏ những điều không may mắn và thu hút sự thịnh vượng. Đồng thời, hoa cũng biểu thị sự mạnh mẽ và ổn định cho gia chủ.
Hương thơm của hoa giúp tạo cảm giác thư giãn và tạo ra một không gian sống tràn đầy năng lượng và may mắn. Nó giúp tinh thần chúng ta trở nên bình yên và thanh thản hơn.
Trong nhiều dịp lễ quan trọng, hoa Ngọc Lan thường được sử dụng để cúng Phật. Một chậu hoa cùng với nước thường được đặt trong nhà mới, phòng cưới hoặc trong dịp khai trương, mang ý nghĩa làm thay đổi điều xui xẻo và tạo ra môi trường tốt lành.
Có nên trồng cây hoa Ngọc Lan trước nhà không?
Ngọc Lan hoa là một loài hoa vô cùng đẹp và mang lại không gian mát mẻ và xanh tươi. Trồng loài cây này trước nhà không chỉ tạo ra bóng mát mà còn giúp xua tan điềm xấu và thu hút vượng khí. Do đó, bạn hoàn toàn có thể trồng cây Ngọc Lan trước nhà.
Tuy nhiên, vị trí trước nhà trong phong thủy được xem là rất quan trọng để thu hút vận khí và tài lộc vào nhà. Ở vị trí này, không nên trồng những cây quá lớn có thể chắn lối và cản trở sự lưu thông của khí chất vào nhà. Lựa chọn vị trí trồng cây cũng ảnh hưởng đến vận khí của ngôi nhà.
Vì vậy, việc trồng cây Ngọc Lan cảnh trước nhà là hoàn toàn có thể, miễn là bạn chăm sóc cây xanh một cách cẩn thận vì sự phát triển của cây thể hiện vượng khí của gia chủ. Tuy nhiên, cần lưu ý một số điểm quan trọng để tránh việc phạm vào những nguyên tắc không tốt trong phong thủy.
Công dụng của cây hoa Ngọc Lan
Vì loại cây xanh này không chỉ rất đẹp mắt mà còn có mùi thơm đặc trưng và tán lá rộng, nên thường được trồng trong nhiều lĩnh vực, từ công trình công cộng đến cải tạo cảnh quan trong khu đô thị. Ngoài ra, nó cũng có nhiều giá trị trong lĩnh vực y học và dược phẩm.
Giá trị cảnh quan
Cây hoa Ngọc Lan có tán lá rộng, cành lá mọc xum xuê, không chỉ mang lại bóng mát cho sân vườn mà còn khiến người trồng cảm thấy thư thái với hương thơm ngọt ngào, làm lay động lòng người. Chính vì điều này, hiện nay cây được ưa chuộng trong các khu biệt thự, sân vườn, trường học,…
Nhờ tán lá xanh mướt và giàu dinh dưỡng, nó cũng có khả năng thanh lọc không khí, tạo ra không gian sống trong lành, thể hiện đúng tinh thần xanh – sạch – đẹp.
Giá trị trong y học
Theo các nghiên cứu, hoa của cây Ngọc Lan được đánh giá cao trong việc cải thiện sự lưu thông của mạch máu ở người bệnh. Ngoài ra, hoa cũng chứa thành phần chống viêm và hỗ trợ sự tuần hoàn khỏe mạnh. Với tính trung hòa và hơi chát của nó, hoa thường được sử dụng để pha trà nhằm giảm hoặc loại bỏ đờm, bổ phế,…
Hoa Ngọc Lan cũng được biết đến với khả năng chữa trị nhiều bệnh khác nhau như rối loạn tiêu hóa, chóng mặt, viêm nhiễm, thậm chí cả sốt. Ngoài ra, lá của cây được sử dụng để điều trị các vết sưng tấy trên da, trong khi rễ sau khi phơi khô và ngâm trong nước tắm cũng có thể giúp cải thiện sự thông kinh mạch trong cơ thể.
Tuy nhiên, khi sử dụng sản phẩm từ cây hoa Ngọc Lan trong các bài thuốc hoặc thảo dược, cần lưu ý về liều lượng. Việc này đòi hỏi sự tư vấn và hướng dẫn của các chuyên gia y tế để tránh các tác dụng phụ có thể xảy ra.
Giá trị kinh tế cao
Nhiều quốc gia ở Đông Nam Á khai thác hương thơm từ hoa Ngọc Lan để sản xuất các loại tinh dầu dùng cho chăm sóc tóc hoặc làm nguyên liệu cho mỹ phẩm và nước hoa cho phụ nữ.
Mùi hương của hoa có sức quyến rũ đặc biệt, đáp ứng được ba yếu tố cần thiết cho một hương thơm lôi cuốn: sâu lắng, tinh tế và bền vững. Hương thơm mát mẻ giúp làm dịu đi cảm giác nóng bức của mùa hè, hương thơm sâu sắc tạo ra sự ấn tượng khó quên, và hương thơm bền vững lan tỏa một cách dễ chịu trong không gian suốt thời gian dài.
Giá trị trong ngành mỹ nghệ
Thân cây Ngọc Lan có vẻ ngoài chắc chắn, thẳng đứng, mang mùi thơm đặc trưng và có khả năng chống chịu tốt với nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Do đặc tính này, thường được sử dụng trong việc sản xuất đồ nội thất, đồ thủ công mỹ nghệ.
Cách trồng cây hoa Ngọc Lan
Cây này thích nghi tốt với mọi loại đất trồng nên không cần nhiều biện pháp chăm sóc phức tạp. Tuy nhiên, bạn cần tưới nước đều để duy trì độ ẩm cho cây và thường xuyên tỉa tán, tạo dáng cho cây phát triển mạnh mẽ.
Lựa chọn cây giống hoa Ngọc Lan
Cây có thể được trồng bằng nhiều phương pháp như gieo hạt, chiết cành, ghép cành,…. Trong đó, việc gieo hạt có thể không đảm bảo chất lượng sản phẩm đầu ra. Tiêu chuẩn chọn giống sẽ khác nhau tùy thuộc vào phương pháp trồng.
- Chọn giống cho việc gieo hạt: Lựa chọn các hạt giống mập, giàu dinh dưỡng, hơi già và không bị nhiễm sâu bệnh. Tiếp theo, cho hạt giống vào nước ấm và chờ cho nước nguội. Cuối cùng, sàng lọc hạt giống để loại bỏ những hạt nhỏ, yếu và ủ chúng trong túi vải chứa hỗn hợp đất để giữ ẩm.
- Đối với việc chiết cành, nên lựa chọn cây giống có hình dáng đẹp, khỏe mạnh, tuổi thọ từ 15 năm trở lên, và không có dấu hiệu của sâu bệnh.
Quá trình trồng cây
Thời gian trồng phù hợp nhất để đạt hiệu suất tốt nhất là vào mùa xuân từ tháng 2 đến tháng 3 hàng năm theo lịch dương. Lúc này, điều kiện thời tiết mát mẻ, độ ẩm cao và nhiệt độ lý tưởng tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cây.
Cây không yêu cầu đặc biệt về loại đất, tuy nhiên, yêu cầu về thoát nước và dinh dưỡng có thể thay đổi tùy thuộc vào địa lý cụ thể.
- Nếu trồng cây trong chậu: Bạn cần sử dụng đất tốt và phân chuồng hoai, phối trộn đều trong chậu và đảm bảo có lỗ thoát nước tốt để tránh ngập úng và sự phát triển không tốt của rễ cây.
- Nếu trồng trực tiếp vào vườn: Cây cần ánh sáng nên cần chọn vị trí có đất cao, bằng phẳng, độ dày đất tốt, không bị ô nhiễm và có hệ thống thoát nước tốt để tránh ngập úng.
Mật độ trồng của cây thường phụ thuộc vào mục đích sử dụng và không gian có sẵn như công viên, trường học, v.v. Cây hoa Ngọc Lan thường được trồng theo dạng phân tán, riêng lẻ với khoảng cách khoảng 6x6m hoặc 4x4m, với mật độ trồng dao động từ 280 cây đến 625 cây trên mỗi hecta đất, tuỳ thuộc vào chất lượng đất và yêu cầu dinh dưỡng của cây.
- Trồng theo phương pháp gieo hạt:
Sau khi đã lựa chọn được hạt giống tốt, hãy ngâm chúng trong nước ấm có nhiệt độ từ 40 đến 50 độ, sau đó để hạt khô trong khoảng 12 giờ. Tiếp theo, bạn sẽ ủ hạt trong túi vải trong khoảng 4-5 ngày cho đến khi thấy hạt bắt đầu nứt.
Sau đó, bạn đặt hạt vào các bầy đất giàu dinh dưỡng đã chuẩn bị trước đó, lấp đất lại với độ dày khoảng 1cm và phủ một lớp rơm hoặc xơ dừa để giữ độ ẩm. Vì cây còn non nên cần tạo bóng mát bằng giàn che, và sau khoảng 3 ngày, hạt sẽ nảy mầm.
- Trồng theo phương pháp giâm cành:
Sau khi đã chọn được cành tốt, hãy tách vỏ cây và cắt một vòng rộng từ 0.4 đến 0.7cm, sau đó buộc một lớp dây gai xung quanh chỗ giâm để cố định.
Tiếp theo, sử dụng xơ dừa hoặc rơm rạ để đặt lên chỗ vừa cắt, sau đó dùng bao nilon bọc lại, đảm bảo chắc chắn và có lỗ thoát khí để giữ độ ẩm cho cây. Khi hoàn thành, sau khoảng một tuần, cành chiết sẽ phát triển ra rễ non và dần chuyển sang màu vàng. Lúc này, bạn có thể cắt bầu đất và mang đi trồng ngoài khuôn viên.
Cách chăm sóc cây hoa Ngọc Lan trồng chậu
Cây hoa Ngọc Lan có khả năng phát triển mạnh mẽ và thích ứng tốt, tuy nhiên, vẫn cần sự chăm sóc đặc biệt trong giai đoạn đầu sau khi được trồng. Vì cây còn non, đòi hỏi sự đảm bảo về dinh dưỡng và an toàn.
Tưới nước
Loài cây này thích ánh sáng và chỉ chịu được độ ẩm trung bình, do đó, bạn cần tưới nước đều đặn cho cây, duy trì mức ẩm ổn định và tránh tình trạng ngập úng, đặc biệt là vào những ngày nắng nóng mùa hè. Tốt nhất là tưới nước vào buổi sáng sớm hoặc buổi chiều tối để cây có đủ thời gian hấp thu và giữ độ ẩm.
Khi mùa mưa đến, cần phải đảm bảo thoát nước cho cây, tránh tình trạng đất ngấn nước gây thối rễ và ảnh hưởng đến sức khỏe của cây.
Bón phân
Cây hoa Ngọc Lan là loại cây dễ chăm sóc và ít gặp sâu bệnh, do đó, không cần phải quá phức tạp trong việc bón phân. Bạn chỉ cần bón phân NPK mỗi 6 tháng/lần để đảm bảo sự phát triển của cây, tránh tình trạng thiếu hoặc dư dưỡng chất gây ra hiện tượng ít hoa và lá vàng.
Tạo dáng cho cây
Trong quá trình phát triển, bạn nên tỉa các cành lá nhỏ, yếu, và khô héo để tập trung dinh dưỡng vào các cành to, tạo ra tán lá đẹp và định hình kết cấu cho cây.
Ánh sáng và nhiệt độ
Cây hoa Ngọc Lan có mùi thơm dịu dàng và phát triển tốt nhất trong môi trường có nhiều ánh sáng. Bạn nên đặt cây ở những vị trí rộng rãi, thoáng đãng và có ánh sáng mặt trời đầy đủ.
Loại bỏ cỏ dại
Khi cây còn nhỏ, cần loại bỏ cỏ dại thường xuyên để ngăn chặn cỏ cản trở sự hấp thụ dinh dưỡng và phát triển của cây cũng như giảm nguy cơ bị sâu bệnh.
